Kazak Halk Hekimliğinin Kaynağı

İnsanlık tarihi kadar eski olan Halk Hekimliği, modern tıp biliminin her geçen gün hızla ilerleyip gelişmesine rağmen bazı hastalıkların teşhisi ve tedavisinde uyguladığı pratik yöntemleri ile günümüzde halen işlevselliğini korumaktadır. Zengin ve köklü geçmişe sahip Kazak Halk Hekimliği Kökeni Şamanizm, Totemizm gibi inanç sistemlerine dayanır. Farklı kaynaklardan beslenerek günümüze kadar gelen halk biliminde bakşı, emşi, evliya, tabib, aşık, balger, molla gibi farklı farklı isimlendirilen halk hekimlerinin kökeni incelenmiştir. Kazak bakşılık ve hekimliğinde, ilham kaynağı Dede Korkut ve onun ezgileri olan başta bakşılar olmak üzere çok sayıda halk hekimi yaşamış ve yaşamaktadır. Bu çalışmada, Korkut Atayı kendisine pir ve üstad kabul eden bakşıların bazı bakşılık uygulamalarına yer verilmiştir. Sadece yaşamış oldukları yöre ya da bölgede değil, tüm Kazak coğrafyasında ün salmış olan Bakşıların Bakşılık geleneğinin tarihi ve gelişim süresi, bakşılığa geçiş kaynağı, bakşıların toplumdaki yeri, görevi ve onlarla ilgili ortaya atılan görüşler, bakşıların giydiği özel kıyafetleri ve ritüel sırasında oldukça önemli kutsal sayılan aletleri tanıtılıp değerlendirilmiştir. Çalışmamızda Kazak halk hekimliğinin ilk uygulayıcıları olan bakşıların tedavi yöntemlerinin tespiti yapılıp, zaman aşamasına uğrayarak şekil değiştirdiği üzerine durulmuştur. Kültürel kodların belirlenmesi ve uygun şekilde sonraki kuşaklara aktarımı pek çok farklı şekilde gerçekleşetirilebilir. Günümüze kadar gelen kaynakları incelediğimizde zaman-mekan-şahıs üçlüsü merkez alınarak yapılan çalışışmalar olduğunu görmekteyiz. Kazak halk hekimliği yöntemlerinin ve bu işi icra edenlerin külürel geçiş süresinde var olma mücadeleleri ve sonrasında nasıl şekil değiştirdiğini anlamak, betimlemek ve bilim dünyasına tanıtmak amaçlanmıştır.