Constantınus’un Hıristiyanlık Siyasetinin Roma-Sasani İlişkilerine Etkisi

Constantinus’un (307-337) Hıristiyanlığa yaklaşımı, Roma İmparatorluğu’nun iç ve dış politikasında önemli bir dönüşüme vesile olmuştur. 324 yılı, Constantinus’un Licinius’u mağlup ederek tek başına iktidarı ele geçirdiği ve dini politikalarını daha açık biçimde uygulamaya başladığı bir kırılma noktası olmuştur. Bu tarihten itibaren Constantinus kendisini Tanrı’nın yeryüzündeki temsilcisi olarak konumlandırmaya başlamış ve merkeziyetçi yönetim anlayışını güçlendirmiştir. Her ne kadar Constantinus, iktidarının ilk dönemlerinde kendisini Sol Invictus gibi tanrılarla özdeşleştirse de, Milvius Köprüsü Savaşı (312) sonrasında Hıristiyanlığa olan ilgisi giderek artırmıştır. Bu ilgi iç politikada bir güç aracına dönüşürken dış politikada da önemli değişimleri beraberinde getirmiştir. Constantinus’un Hıristiyanlığı, dış politikada araç olarak kullanması, özellikle Sasani İmparatorluğu ile ilişkilerde ortaya çıkmıştır. Armenia’nın taşıdığı jeopolitik önem, iki imparatorluk arasındaki ilişkileri doğrudan etkilemiştir. Ayrıca, Constantinus’un 324’te II. Şapur’a gönderdiği mektupta Sasani topraklarındaki Hıristiyanların koruyuculuğunu üstlenmesi, Roma Sasani ilişkilerine dini bir boyut katmış ve iki imparatorluk arasındaki ilişkileri daha da karmaşık hale getirmiştir. Bu çalışmada Constantinus ve II. Şapur arasındaki mücadelenin sadece kısa süreli bir inanç meselesiyle sınırlı kalmayıp, aynı zamanda iki büyük imparatorluğun stratejik çıkarları ve kültürleri üzerinde derin etkiler bırakan çok yönlü bir siyasi mücadeleye dönüşmesi ortaya konulacaktır.