Von Papen Suikastının Dış Basındaki Yansımaları

Almanya’nın Ankara Büyükelçisi Von Papen, 24 Şubat 1942 tarihinde başarısız bir suikasta uğramıştır. Hem suikast teşebbüsü hem de suikast sonrası mahkeme süreci dünya kamuoyunda büyük bir yankı uyandırmıştır. Bu konuyla ilgili basında birçok yorum ve değerlendirmeler yer almıştır. Çalışmanın amacı, Von Papen suikastında dış basının değerlendirmelerini karşılaştırmalı olarak incelemektir. Çalışmanın kapsamı başta Fransız basını olmak üzere Almanya, Sovyetler Birliği, Birleşik Krallık ve İtalya gibi devletlerin Von Papen suikastı ile ilgili yayınlanan gazete haberleridir. Bunun için Fransız gazeteleri haricindeki çalışmanın kaynakları, Dışişleri Bakanlığı Türk Diplomatik Arşivi’nden temin edilmiştir. Fransız gazeteleri ise Fransız Gallica kütüphanesinden alınmıştır. Araştırma sonucu çalışmanın bulguları şunlardır: Sovyetler Birliği basını, özellikle İzvestiya ve Pravda gazeteleri olayın Almanlar tarafından gerçekleştirildiğini ve suçun Sovyetler Birliği’ne atıldığını iddia etmiş, mahkeme sürecinde ise Türk mahkemelerini sert bir üslupla eleştirmiştir. Alman basını suikastı İngiliz ve Sovyet gizli servislerinin tertip ettiğini düşünmektedir. Bununla birlikte Alman basını Birleşik Krallık’ın Avrupa’yı Bolşeviklere teslim ettiğini ve suikast ile uluslararası hukukun çiğnendiğini vurgulamıştır. Alman basını ayrıca Türk-Alman ilişkilerinin bozulmadığı propagandasını da yapmıştır. İngiliz basını da suikastın Almanlar tarafından yapıldığını iddia etmektedir. Fransız basınının Özgür Fransa tarafında da müttefik çizgisi görülmüştür. Fransız basınının Vichy tarafı Alman basını ile aynı doğrultuda değerlendirme yapmıştır. İtalyan, Macar, İsveç ve Arnavutluk basını da olayı Sovyet karşıtı bakış açısıyla değerlendirmiştir.