ŞEYHÜLİSLAM ÇİVİZADE DAMADI HAMİD EFENDİ

Hamid Efendi, Osmanlı Devleti’nin güçlü olduğu bir dönemde yaşamış ve ilmiye sınıfı içerisinde en üst makamlarda görev yapmış önemli bir kişidir. Buna karşın hakkındaki çalışmalar yetersizdir. Bu çalışmada, Hamid Efendi’nin hayatı ve eserleri hakkında temel bilgiler ortaya konulmaya çalışılmıştır. Hayatı, ailesi, görevleri, fetvaları, ilmi ve siyasi çalışmaları, Osmanlı tarihine ve hukukuna ilişkin kaynaklardan araştırılmıştır. Hamid Efendi, çok sayıda ilmiye mensubu yetiştiren bir aileye sahiptir. Rumeli kazaskerliği ve şeyhülislamlık gibi ilmiye sınıfının en üst iki makamında görev yapmıştır. Konyalı ilk şeyhülislam olan Hamid Efendi, önemli çalışmalar yapmasına karşın, hak ettiği ilgiyi görmemiştir. İlmiye mesleklerinin tümünü yapmıştır. Kazaskerliği sırasında mülâzemet sisteminde yenilikler yapmıştır. Medreselerde ders kitabı olarak okutulmuş bir fetva mecmuası sahibidir.  Mecelle’nin kaynakları arasında gösterilen mecmua üzerinde çalışmalar yapılması gereklidir.