Przestrzeń Ziemi Świętej w szesnastowiecznych deskrypcjach polskich pielgrzymów

Ziemia Święta to obszar traktowany przede wszystkim jako miejsce wydarzeń opisanych w Biblii i w tym właśnie charakterze poznawany i przedstawiany już od połowy II wieku. Żaden inny region nie może pochwalić się tyloma geograficznymi, historycznymi oraz literackimi reprezentacjami. Do jednych z ciekawszych źródeł obrazów tego obszaru należą deskrypcje, będące piśmienniczą pamiątką z peregrynacji do miejsc świętych. Diariusze, relacje, chorografie czy też przewodniki dla pielgrzymów stanowią pokaźną część zachodnioeuropejskiej, późnośredniowiecznej literatury podróżniczej. Do tej grupy należą również cztery, wyjątkowe deskrypcje Ziemi Świętej pióra polskich autorów: Terrae sancte et urbis Hierusalem descriptio fratris Anzelmi ordinis Minorum de observantia Anzelma Polaka, itinerarium Jana Tarnowskiego, diariusz Jana Goryńskiego oraz opis podroży do Ziemi Świętej Syrii i Egiptu Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Sierotki. Wszystkie ukazały się dopiero w XVI wieku, więc w porównaniu do dzieł włoskich czy niemieckich są dość późne, tak więc czy rodzime deskrypcje znacząco odbiegają od zachodnioeuropejskiej tradycji prezentowania obszaru Palestyny? W jaki sposób polscy autorzy opisali Ziemię Świętą, co było dla nich interesujące? Na czym polega wyjątkowość polskich zabytków traktujących o eksploracji miejsc świętych? Czy są one jedynie nośnikami sakralnego oblicza Palestyny, czy może ujęto w nich również naturalny charakter orientalnego obszaru? W książce podjęto próbę odpowiedzi na te i inne pytania, które rodzą się w kontekście wąskiej, ale jakże oryginalnej grupy pierwszych opisów Ziemi Świętej sporządzonych przez Polaków – pielgrzymów – eksploratorów bliskowschodniej kultury i natury.