Kıyı Tesislerine İşletme İzni Verilmesine Yönelik Denetimlerin Analizi; Kocaeli Örneği

Denizcilik geniş yelpazeli ve dalları olan bir alandır. Bu alanın gemi ayağı ulaşım kısmını sağlar. Diğer ayağını ise kıyı tesisleri oluşturur. Kıyı tesisleri içerisinde büyük bir yer teşkil eden limanlar karadaki yüklerin gemilere yüklenmesini veya gemilerle gelen yüklerin kara tesislerine, fabrikalara ve son varış noktasına iletilmesi için önemli merkezlerdir. Limanlar, ticaret, balıkçılık, turizm ve ulaşım açısından ekonomik olarak büyük bir öneme sahiptir. Birçok ülkenin ticaretin ve ekonominin canlılığı, limanlar ve kıyı tesisleri aracılığıyla gerçekleşir. Limanların bu ekonomik bağlantıyı yapması sebebiyle bu tesislerinin güvenli, çevreci ve denizcilik kurallarına göre yapısal özellikleri karşılaması gerekmektedir. Bu sebeplerden dolayı kıyı tesisleri belirli aralıklarla Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (UAB) bünyesinde çalışan Liman Başkanlıkları tarafından denetlenirler. Bu denetlemeler sonucunda işletme izni alarak faaliyet gösterirler. Çalışmanın amacı kıyı tesislerinde gerçekleşen bakanlık denetlerinde çıkan eksikliklerin tespit edilip analizinin yapılmasıdır. Çalışmada kıyı tesislerin işletme izinleri için yapılan denetlemelerde çıkan eksiklikler veri analiz yöntemi ile incelenmiştir. Özellikle Türkiye’nin en büyük limanlarına sahip olan Kocaeli bölgesi örneği alınarak denetleme sonuçları analiz edilmiş ve denetlemelerde en çok yazılan maddelerin belirlenmesi sağlanmıştır. Çalışma sonucunda Kocaeli Bölgesinde bulunan kıyı tesislerinde en çok tespit edilen bulgular: ‘’Uygulama projesi onayının görülemediği; Kıyı tesis personeline ait ilkyardım, yangın, ISPS ve işe giriş eğitim kayıtlarında eksiklerin bulunduğu; Tesiste mevcut olan rıhtım babalarının gözle yapılan muayenesi sonucu yeterli oldukları ancak emniyetli dayanım yüklerini gösterir herhangi bir çeki testinin görülmediği; iskelede bulunan yangın ihbar butonunun çalışmadığı; kıyı tesisinde şeytan çarmıhı veya merdiven bulunmadığı ve genel yerleşim planında hak lehtarı olunan alanların gösterilmediği’’ şeklinde tespitlerde bulunulmuştur. Kıyı tesislerinin denetleme eksikliklerinin tespit edilmesi ve analiz edilmesi, çeşitli yönetim alanlarında iyileştirmeler yapılmasına ve kıyı alanlarının daha güvenli, çevre dostu ve sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesine katkıda bulunması açısından literatüre katkı sağlayacaktır. Çalışma ulusal ve uluslararası literatürde hiç çalışılmamış bir konuyu kapsadığı için limanlar ve diğer kıyı tesis yöneticilerine ve çalışanlarına bir referans niteliğinde olacaktır.