Din Eğitimi ve Din Dili İlişkisi Bağlamında Netleştirilmesi Gereken Bir Kavram: Hermenötik

Öz Sosyo-kültürel, ekonomik, politik, teknolojik gelişmeler ile nesiller arası farklılaşma eğitim paradigmalarında kırılmaları/değişiklikleri beraberinde getirmektedir. Dinin geçmişini, bugününü ve geleceğini anlamaya yönelik çalışmalar din eğitimi yaklaşımlarında farklı pencereler açmaktadır. Din eğitimi bilimi hem eğitime hem de dine/insana dair gelişmeleri iki yönlü ve insan merkezli yönetmek durumundadır. Dinin yaşamla iç içe ortak iyiye yöneltmesi, insanın “insan oluşunu/fıtratını” kavraması, kendini bilmesi, nasıl anladığını fark etmesi, sürekli daha iyi için çabalaması ve dönüşmesi; böylelikle anlamlı bir yaşam sürerek kendine/topluma faydalı olması yönünde desteklenmesi din eğitiminin -Batı’da ve ülkemizde- geldiği noktayı kısmen özetlemektedir. Din hakkında öğrenmenin tek başına eksik kaldığı noktaların dinden öğrenme yaklaşımı ile zenginleştirilmesi; din okuryazarlığı, keşif, diyalojik süreç, düşünme, anlama ve yansıtmanın öncelenmesi söz konusu olmuştur. Yaşamı, geleneğin ön bilgileriyle zamanı yaklaştırarak anlamak için oluşturulmak istenen felsefi zeminde hermenötik kavramı karşımıza çıkmaktadır. Felsefi hermenötiğin eğitim hermenötiğine dönüşümünü ve din eğitimine yansımasını konuşurken daha iyi bir projeksiyon sağlamak amacıyla bu çalışma planlanmıştır. Nitel/doküman analizi yöntemiyle ilerleyen araştırmada ilk olarak hermenötiğin tarihine yer verilmiştir. Sosyal bilimler, eğitim bilimleri ve ardından din eğitimi bilimi için neye karşılık geldiği belirlenmeye çalışılmıştır. Felsefi temelinde hermenötik ve din dili olan bazı yaklaşımlar çerçevesinde hermenötiğin eğitimde ve din eğitiminde kullanımının “eğitim hermenötiği” olarak ele alınmasının imkân dahilinde olduğu görülmüştür. Dil, düşünce, anlama ve yorum ilişkisinin din eğitimi bağlamında, hermenötiğin felsefi temelleriyle incelenmesinin çağdaş yaklaşımların pratiğinde daha somut ve tutarlı sonuçlar için hareket noktası olacağı sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler Din Eğitimi Bilimi, Din Öğretimi, Hermenötik, Felsefi Hermenötik, Din Dili